W związku z trudną sytuacją na rynkach rolnych (przede wszystkim mleka i wieprzowiny), 14 marca br. Prezydencja Holenderska przedstawiła propozycje działań (w oparciu o nadesłane w lutym br. do KE przez państwa członkowskie propozycje), które powinny zostać uruchomione w celu poprawy sytuacji.
Podczas dyskusji państwa członkowskie zwracały uwagę na konieczność podjęcia pilnych działań. Państwa członkowskie, w tym m.in. Polska, Francja, Belgia, Litwa, Finlandia, Włochy i Chorwacja zwracały uwagę na konieczność kontynuowania dyskusji jak najszybciej, a nie odkładanie jej aż do posiedzenia Rady AGRIFISH w czerwcu 2016 r., tak jak zaproponowała to Prezydencja. Wniosek do KE i Rady o podjęcie natychmiastowych działań postulował także Minister Krzysztof Jurgiel: „Konkretne decyzje w zakresie stabilizacji rynków rolnych potrzebne są dzisiaj i nie przekładajmy ich na bliżej nieokreślony termin.
Doceniam pracę pana Komisarza Hogana w zakresie poszukiwania i otwierania nowych rynków zbytu dla europejskich produktów rolnych.
Sytuacja na rynkach mleka i wieprzowiny jest trudna. Nie jest realizowany traktatowy cel Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) tj. stabilizacja rynków rolnych, określony w art. 39 ust. 1 lit. c) Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej. W związku z tym, zapowiedziany przez Komisję przegląd WPR powinien uwzględniać konieczność wprowadzenia narzędzi / instrumentów prowadzących do stabilizacji rynków w obliczu długotrwałego kryzysu.
Przyjęty w 2013 roku pakiet instrumentów nie w pełni odpowiada na obecną sytuację kryzysową. W związku z tym apeluję, aby Komisja i Rada włączyły się odpowiednio do końca 2016 roku w przegląd Wieloletnich Ram Finansowych oraz przeprowadziły przegląd WPR.
Ponadto, chciałbym przypomnieć o - jak widać z obecnej sytuacji rynkowej - nie do końca trafionych decyzjach w zakresie likwidacji kwot mlecznych, a w przyszłości (w 2017 r.) być może cukrowych.
W nawiązaniu do dokumentu przedłożonego do dyskusji przez Prezydencję Holenderską, Polska zgłasza następujące sprawy:
• Po pierwsze - ponowne wprowadzenie tymczasowego ukierunkowanego wsparcia bezpośredniego dla producentów mleka i wieprzowiny. Jeśli środki z budżetu ogólnego nie mogą zostać wykorzystane, to należy rozważyć uruchomienie rezerwy kryzysowej.
• Po drugie - podniesienie cen interwencyjnych dla masła i mleka w proszku.
• Po trzecie – uruchomienie subsydiów eksportowych do wieprzowiny. Chciałbym prosić Komisję o rozważenie powrotu do debaty o uruchomieniu tego mechanizmu, ponieważ to może rozwiązać problemy na rynku wieprzowiny.
• Po czwarte - zwiększenie pomocy de minimis dla jednego gospodarstwa oraz zwiększenie ogólnych limitów dla państw członkowskich. • Po piąte – popieram przedłużenie funkcjonowania nadzwyczajnego mechanizmu wsparcia dla rynku owoców i warzyw o jeden rok. Dziękuję Komisji za pozytywne rozważenie tego wniosku. Jednocześnie proszę o rozważenie objęcia tym poziomem wsparcia także producentów niezrzeszonych w organizacjach producentów owoców i warzyw.
• Po szóste – popieram wniosek Estonii w zakresie ASF i ponadto postuluję o przyznanie nadzwyczajnych środków wsparcia na podstawie art. 220 ust. 1 lit. a) rozporządzenia PE i Rady nr 1308/2013 ze względu na rozszerzenie strefy objętej restrykcjami weterynaryjnymi z tytułu ASF, pomimo braku uzasadnienia sytuacją epizootyczną.
• Po siódme – dużym ułatwieniem dla rolników byłoby wydłużenie o jeden miesiąc możliwości składania wniosków o płatności bezpośrednie oraz znaczącą pomocą w obliczu kryzysu rynkowego byłoby, wzorem roku poprzedniego, przyspieszenie wypłat zaliczek w ramach płatności bezpośrednich z podniesieniem progu do 75% i terminu do końca sierpnia.
• Po ósme – postulujemy, aby jako źródło finasowania działań mających na celu poprawę sytuacji rynkowej, rozważyć środki z budżetu ogólnego, a jeśli nie będzie możliwe to z rezerwy kryzysowej.
• Po dziewiąte – jesteśmy przeciwni zniesieniu ceł antydumpingowych na nawozy, gdyż spowoduje to utratę tysięcy miejsc pracy w przemyśle nawozowym w Europie, a w szczególności w Polsce.
• Po dziesiąte - dla Polski jest nie do przyjęcia odroczenie dyskusji na temat trudnej sytuacji na rynkach rolnych do posiedzenia Rady AGRIFISH w czerwcu br., zgodnie z propozycją przedstawioną przez PREZ.
Ponadto, chciałbym skierować zapytanie do Prezydencji i Komisji: W jakim czasie podjęte decyzje w zakresie stabilizacji rynków rolnych zostaną wdrożone?”
W odpowiedzi na wnioski Państw Członkowskich Prezydencja przedstawiła konkluzje w sprawie propozycji działań mających na celu poprawę sytuacji rynkowej.
MRiRW
