Od 1 czerwca 2025 r. rolnicy – nawet ci posiadający więcej niż 2 ha przeliczeniowe – będą mogli zarejestrować się w urzędzie pracy jako osoby bezrobotne. To efekt wejścia w życie Ustawy z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia (Dz.U. z 2025 r. poz. 620), która całkowicie zmienia dotychczasowe zasady aktywizacji zawodowej na wsi. Celem nowych przepisów jest przeciwdziałanie bezrobociu ukrytemu i umożliwienie mieszkańcom obszarów wiejskich zdobycia kwalifikacji oraz zatrudnienia poza rolnictwem.
Największą zmianą jest zdefiniowanie na nowo pojęcia osoby bezrobotnej. W przeciwieństwie do wcześniejszej ustawy, nowa regulacja nie wyklucza z definicji rolników posiadających gospodarstwa powyżej 2 ha przeliczeniowych. Tym samym, każdy rolnik który nie uzyskuje zadowalających dochodów z działalności rolniczej ( składa odpowiednie oświadczenie ) i jest gotowy do podjęcia pracy zarobkowej, będzie mógł się zarejestrować jako bezrobotny. W praktyce jego dochód nie może przekroczyć połowy płacy minimalnej, co na dzień dzisiejszy przy obowiązującym wyliczanym przez GUS dochodzie z ha przeliczeniowego 5450 zł pozwala na posiadanie ok. 5 ha przeliczeniowych. Z takiej możliwości skorzystać mogą również współmałżonkowie i domownicy rolników – do tej pory także wykluczeni z systemu.
Rolnik zarejestrowany jako osoba bezrobotna zostanie automatycznie objęty ubezpieczeniem społecznym w ZUS. Wynika to z zasady nadrzędności systemu powszechnego nad rolniczym – osoba bezrobotna nie może podlegać jednocześnie pod ubezpieczenie KRUS.
Nowy status daje rolnikom pełny dostęp do instrumentów aktywizacyjnych. Będą oni mogli korzystać z takich form wsparcia jak:
– pośrednictwo pracy,
– szkolenia i kursy zawodowe,
– programy przekwalifikowania,
– staże zawodowe,
– dotacje na rozpoczęcie działalności pozarolniczej.
Dodatkowo, zarejestrowani rolnicy mogą – jak każda inna osoba bezrobotna – otrzymać zasiłek dla bezrobotnych, o ile spełniają ogólne warunki (np. odpowiedni okres zatrudnienia lub opłacania składek).
Nowa ustawa zmienia podejście państwa do aktywizacji mieszkańców wsi. Dzięki likwidacji ograniczenia 2 ha przeliczeniowych i otwarciu systemu na domowników i małżonków rolników, więcej osób będzie mogło skorzystać z systemu wsparcia, co może być impulsem do przebranżowienia lub odejścia od nierentownej działalności rolniczej. Należy jednak
pamiętać, że decyzja o rejestracji jako osoba bezrobotna wiąże się z koniecznością opuszczenia systemu KRUS – to kluczowy element, który każdy rolnik powinien wziąć pod uwagę gdyż do uzyskania emerytury z KRUS jest niezbędny 25-letni okres podlegania ubezpieczeniu.
Źródło: TopAgrar
